Wat is sorting by self en sorting by other

Sortings

Bij non-verbale communicatie zijn er twee accenten die van groot belang zijn bij rapport. Namelijk welk model van de wereld laat je voorop staan in jouw communicatie. Laat je jouw wereldmodel steeds prevaleren of laat je de ander zijn wereldmodel centraal staan. We gebruiken hiervoor twee benamingen. Namelijk sorting by self en sorting by other. Deze geven naast het omgaan met het wereldmodel ook aan hoe je de grenzen tussen jezelf en de ander neerzet en waar je met je aandacht bent.

Sorting by self en sorting by other

Sorting by self wil zeggen op een non-verbale manier aangeven dat het uiteindelijke criterium bij mijzelf ligt. Ik geef voorrang aan mijn eigen model van de wereld. Je neemt dit waar door bijvoorbeeld de houding iets meer naar achteren te zien kantelen, de stem iets zwaarder te laten zijn. Sorting by other wil zeggen dat je non-verbaal aangeeft dat je het model van de wereld van de ander voorrang geeft boven jouw eigen model van de wereld. Je neemt waar dat de houding iets meer naar voren is, de stem wat lichter. Er wordt wel eens gezegd dat dit de empathische houding is.

Het kunnen spelen en bewust inzetten van deze houding levert je op dat je in staat bent om te kiezen tussen enige afstand houden en je verliezen in de ander. Als je er voor kiest om een sorting by self-houding aan te nemen dan kies je er bewust voor dat door steeds dezelfde houding aan te nemen dit gevolgen heeft voor de inhoud van het gesprek. Sorting by self/ other is vooral een aandachtsproces. Het bewust je aandacht richten is de optimale wijze om deze vorm bewust te hanteren in communicatie.

Bij Sorting by Self kunnen volgende gedragingen horen: Persoon praat vaak in de ik-vorm. Persoon heeft neiging om gebaren naar zichzelf te laten verwijzen. Persoon heeft eerder een fysiologie die afstand neemt van de gesprekspartner.

Opletten: Het betreft hier voorbeelden van gedrag! (Het is dus niet zo dat iemand die dit gedrag vertoont, automatisch Sorting by Self is!)

Iemand die bewust Sorting by Self is, geeft zichzelf de ruimte om de eigen mening, de eigen beleving in het gesprek naar voren te laten komen.

Bij Sorting by Other kunnen volgende gedragingen horen: persoon praat vaak in de jij-vorm, persoon heeft de neiging om gebaren naar de ander te maken, persoon heeft neiging om lichaamshouding naar de ander te wenden Dit zijn voorbeelden van gedrag dat vaak samenvalt met other sorting.

Iemand die bewust Sorting by Other doet, geeft de ander de volledige ruimte om zich duidelijk te maken zonder te interfereren met de eigen meningen, ideeën etc.

Als je alleen een Sorting by Other-houding aanneemt, verlies je je eigen model van de wereld met als gevolg dat je je verliest in de relatie. Je verliest dus je grenzen. De vraag: wie ben ik en wie ben jij dan.

Beide sortings zijn okay. De wijze van sorting heeft invloed op de communicatie. Met Sorting by Other kan er meer ruimte mogelijk zijn. Het hangt echter van de situatie en vooral van het doel af welke de beste sorting is.

Tijdens het communicatieproces dien je steeds een keuze te maken wat zinvol is. Het probleem van geen contact ontstaat als er geen keuze meer is tussen de sortings. Je loopt dan vast en je doel raakt ver uit zicht.

Voor de duidelijkheid: sortings hebben weinig te maken met de inhoud. Ook hier is het weer een vorm van hoe je doet wat je doet als je contact wilt hebben of verbreken.

	Sorting by Other	Sorting by Self
Intensiteit	Handelend in functie van het welzijn van de ander	Handelend in functie van het welzijn van onszelf
Aandacht	Oogcontact, ten volle naar de ander luisterend, bewust bij de ander, extern	Weinig oogcontact, half luisterend, bewustzijn bij onszelf, intern
Fysiologie	Voorwaarts leunend, handen en armen meer open	Achterwaarts leunend, handen en armen meer gesloten
Auditief	Jou, je, u, benadrukkend	Ik, me, mij, benadrukkend
Perspectief	Vanuit de ander	Eigen
Opmerken	Verschillen en gelijken	Verschillen

Houd in de gaten

Bewuste liefdevolle aandacht voor een mens creëert ruimte voor die mens. Wanneer er geen ruimte is voor iemand, kan diegene niet zichzelf zijn.. 

Pas op dat je je niet verliest in de ander. Andermans waarden kunnen dan heel snel leiden tot het overnemen van die waarden. Alleen door Sorting by Self te kunnen zijn, kun je ook Sorting by Other zijn. Het is een vorm van respect voor elkaar hebben.

Op het moment dat je kunt afwisselen binnen je sorting kun je dus ook omgaan met je eigen grenzen. Grenzen bakenen iets af en grenzen kunnen verschoven worden. Je geeft aandacht aan de ander. Hij voelt zich gezien en gehoord.

Wat zijn de nadelen van extreem Sorting by Other?

• Het kost veel energie
• Zelfverlies
• Onbewuste verwachtingen en teleurstellingen

Wat zijn de nadelen van extreem Sorting by Self zijn?

• Afstoten (er is géén gelijkwaardigheid)
• Het schept afstand
• Géén rapport
• Het kan zijn dat deze persoon extreem doelgericht is en dan manipuleert. (Dit kan heel succesvol zijn, het hangt ervan af hoe je succes definieert)

Bij extreme Sorting by Self is het de vraag of je bereid bent om de prijs te betalen of dat je het okay vindt zoals het is.

Het effect op je omgeving is bij extreem Sorting by Self erg groot.

• Door zo te zijn en er gebeurt iets (bv. ziekte) is het mogelijk dat je hele wereld instort.
• Is de enige en continue reden van de miscommunicatie waarmee je je omringt.

Het is dus raadzaam om een balans te gaan ervaren in de beide sortings en duidelijk inzicht te krijgen wanneer je welk van de twee toepast. Voel in wat nodig is op het moment dat er is om zo een goed rapport op te bouwen.

Wil je meer weten over NLP? Volg dan een NLP opleiding of een gratis workshop bij Response Instituut!