Index Computations

Index Computations beschrijven de meest algemene driedeling van elke subjectieve ervaring. Ze geven weer hoe iemand ervaringen uitdrukt in taal en hoe iemand ervaringen ordent in het wereldmodel.

Index computations

Elke ervaring kan ingedeeld worden in drie verschillende deelaspecten, die we in NLP de index computations noemen. Het is de meest algemene, universele en basale structuur van de subjectieve ervaring, waarbij de drie componenten, denken, doen en voelen aan de orde komen. Zoals elke vorm in NLP betreft het hier opnieuw het opsporen van voorkeurspatronen. Ieder van ons heeft een bepaalde wijze van het structureren van de subjectieve ervaringen, waarbij prioriteiten in de driedeling aan het licht komen en belangrijke aanwijzingen geven (index) hoe we onze ervaringen beleven (computing = opslaan). Het kunnen afstemmen op deze prioriteiten helpt de opbouw van het rapport. Het kunnen sturen van deze prioriteiten helpt nieuwe informatie aan het licht te brengen, nieuwe keuzemogelijkheden aan te reiken en bewust te zijn van de totaliteit van een ervaring.

Elke subjectieve ervaring is opgebouwd uit:

• Interne Toestand (Internal State = IS):

De Interne Toestand verwijst naar onze gemoedsbeleving, naar hoe we ons voelen. De Interne Toestand heeft als functie het evalueren van onze ervaring door aan te voelen of iets juist is, of iets als een goed beleefd wordt of iets voldoening geeft. Tevens geeft het de gemoedsbeleving weer van onze emoties.

2. Interne Processen (Internal Processes = IP):

De Interne Processen verwijzen naar het verloop van ons denkproces, naar onze ideeën, gedachten, assumpties en vooronderstellingen. De Interne Processen hebben als functie het ordenen van onze belevingen, waarbij zowel inzicht als overzicht een belangrijke rol spelen.

3. Extern Gedrag (External Behavior = EB):

Extern Gedrag verwijst naar de concreet waarneembare, meetbare acties en reacties.

Wanneer de drie basale functies van de subjectieve ervaring harmonisch met elkaar samenwerken, leidt dit tot evenwicht en innerlijke harmonie. Zoals alle vormen die we in NLP verkennen, hebben mensen voorkeuren die oorspronkelijk ontstaan zijn door conditionering. Elk voorkeurspatroon kan beschouwd worden als een onbewust competente vaardigheid en is dus een waardevol instrument in ons leven. Het nadeel van voorkeurspatronen komt pas aan de orde als een bepaald voorkeurspatroon onze enige keuzemogelijkheid is en de enige manier is waarop we kunnen functioneren. Dan werkt het als een beperking in onze communicatie. Een tweede nadeel van dwangmatige voorkeurspatronen is dat ze als "filters" opereren in onze perceptie, waardoor we andere gebieden van de realiteit in het geheel niet meer zien. NLP is in wezen een vormingsproces van het zien, luisteren en voelen van de realiteit zoals ze is op een manier dat ons wereldmodel deze realiteit zo dicht mogelijk nadert. De Index Computations zijn een vorm die wat meer gewicht in de schaal van ons leven legt dan de reeds aangereikte vormen, omdat ze weergeven hoe elke ervaring in haar totaliteit beleefd wordt. De reeds aangereikte vormen (HALTO, primaire representatiesystemen, backtrack, eye access cues) zijn allen vormen waarin we onze ervaringen uitdrukken en behoren in die zin allen tot Extern Gedrag.

De Index Computations hebben meer impact omdat ze het grootst mogelijke gebied beschrijven, de totaliteit van elke ervaring.

Tevens geeft het bewustzijn van de voorkeurspatronen in de IC duidelijke feedback omtrent evenwichtig leven en onevenwichtig leven:

• Iemand die enkel vanuit Interne Processen de wereld beleeft, zonder daadwerkelijke acties en zonder voeling te hebben met zijn gedachtegoed, zal vervreemden van zichzelf en de wereld en kan in een soort van virtuele realiteit belanden waarin hij zich van alles en nog wat kan wijsmaken.
• Iemand die handelt zonder enige afwegingen te maken hoe iets loopt en zonder te evalueren hoe iets voelt, zal blind blijven voor het resultaat van zijn acties en loopt het risico een menselijke robot te worden die niet weet waarvoor hij werkt en daardoor tevens manipuleerbaar is.
• Iemand die alleen maar voorrang geeft aan het voelen, zonder het daadwerkelijk uit te drukken en ervan te leren, loopt het risico zich af te sluiten voor de wereld en niet meer te weten waarover hij bepaalde gevoelens heeft. Gevoelens staan altijd in relatie tot een realiteit.

Uit bovenstaande voorbeelden wordt duidelijk dat een evenwichtig leven rust op deze drie-eenheid, op een bewustzijn van de drie basale aspecten van de subjectieve ervaring en de wisselwerking tussen die drie functies.

Toepassingen en tips

De belangrijkste toepassing van de Index Computations op dit moment in het leerproces is het linguïstisch kunnen afstemmen en sturen van de IC. Hierbij dien je opnieuw op te letten dat het geen kwestie is van turven welke woordkeuze (IP, IS, EB) het meest aan de orde is, dan wel na te gaan waar de accenten liggen voor iemand, wat iemand beklemtoont en welke informatie werkelijk overgebracht wordt.

Bij het sturen dien je niet zomaar lukraak te sturen naar een andere IC, doch dit sturen dient altijd in relatie te staan tot de inhoud van het gesprek.

Een toepassing waarvoor je meer tijd kunt nemen, is het ontdekken van je eigen voorkeurspatroon in relatie tot de perceptie van de ander(en). Let je vooral op wat iemand doet, of veeleer op wat iemand verkondigt en hoe die ander in elkaar zit, of heb je vooral aandacht voor de gevoelsbeleving van de ander?

Een belangrijke vraag hierbij is: ’Hoe stem ik mijn handelingen af op mijn denken en op het aanvoelen van de juistheid van dit handelen en denken?’

IC kunnen ook toegepast worden als een macro-strategie (een globale wijze waarop we iets ondernemen). Hierbij kun je in verschillende contexten nagaan in welke volgorde de IC door jou bewust beleefd worden. Bijvoorbeeld in de context van leren: ‘Op welke manier leer jij
het makkelijkst? (ik moet het eerst doen; ik moet eerst weten hoe het werkt, ik moet eerst een "klik" voelen of voelen dat het goed zit). Een manier om hier achter te komen, is d.m.v. contrastanalyse. Dit is een vergelijking maken tussen een voorbeeld waarin je zeer vlot iets geleerd hebt en een voorbeeld waarin je zeer veel moeite had om iets te leren.

Het is vaak nuttig op te merken aan welke van de hiernaast vermelde mogelijkheden een persoon het meest bewust aandacht schenkt in een gegeven context of situatie. Op welke terreinen bij zichzelf legt hij het accent, in combinatie met welke terreinen bij de ander.

Voorbeeld

Ik spreek over wat ik denk in relatie tot wat een ander doet. Of, ik spreek over wat ik doe in relatie tot wat een ander voelt, enzovoort.

Wil je meer weten over NLP? Volg dan een NLP opleiding of een gratis workshop bij Response Instituut!